تاریخچه روابط عمومی در ایران:
شیوه نوین روابط عمومی در ایران با ملی شدن صنعت نفت همزمان است، سپس وزارتخانهها و سازمانهای زیادی به منظور نشر اخبار و ارائه عملکرد انجام شده و ارتباط مردمی و تسلط بر افکار عمومی و ایجاد ارتباط با رسانههای همگانی نیاز خود را در این زمینه احساس کرده و روابط عمومی را شکل نخستین آن آغاز کردند.
نخستین روابط عمومی در ایران به طور رسمی در مرداد ماه سال 1332 شمسی در شرکت سابق نفت ایران آغاز به کار کرد و اولین گردانندگان آن دکتر نطقی استاد علوم ارتباطات و شاعر و نویسنده معاصر مرحوم ابوالقاسم حالت بودند که بعدا استاد ابوالفضل مرعشی نیز به این جمع پیوست.
در بسیاری از سازمانها و ادارات تا سال 1345 اداراتی به نام تبلیغات و انتشارات و اطلاعات فعالیت میكردند كه از این تاریخ به بعد نام این ادارات به روابط عمومی تغییر كرد. در سال 1345 مسئولان شركت ملی نفت ایران، موسسه مطبوعاتی كیهان، دانشگاه تهران و وزارت اطلاعات و جهانگردی وقت به فكر تاسیس یك مركز آموزش عالی برای رشته روابط عمومی افتادند.
این مركز یك سال بعد افتتاح شد و بیش از صد نفر دانشجو از میان فارغالتحصیلان دوره دبیرستان را جهت تحصیل در دوره لیسانس روابط عمومی پذیرفت این مركز در آغاز نام مؤسسه عالی مطبوعات و روابط عمومی را برای خود برگزید.
این مؤسسه پس از چندی نام (مؤسسه علوم ارتباطات اجتماعی) را به خود گرفت و بعدها به (دانشكده علوم ارتباطات اجتماعی) تغییر نام داد و تا سال 1358 به فعالیت مشغول بود. در طول 13 سال فعالیت این دانشكده نزدیك به هزار نفر موفق به اخذ مدرك لیسانس روابط عمومی از آن شدند.
تاریخچه روابط عمومی در جهان:
پیدایش روابط عمومی نوین در جهان
انجمن جهانی روابط عمومی
كنگره جهانی روابط عمومی
پیدایش روابط عمومی نوین در جهان:
اصطلاح روابـط عمومی به مفهوم كنونی نخستین بـار در سال1897 در سالنامه یـك مؤسسه راه آهن آمریكا مطرح شد و فعالیت آن بـه شكل كنونی از زمانی آغاز شد كه مؤسسههای اقتصادی و دولتها افكار عمومی را در سرنوشـت خود مؤثر دانسته و دریافتند كه فقط از طریق روابط عمومی است كه میتوان اذهان عمومی را مجذوب كرده و به فعالیت خود رونق بخشند. در سال 1964 میلادی فاینانشنال تایمز از (روابـط عمومی) به عنوان صنعتی بـزرگ نام بـرد .
هماكنون روابط عمومی به ویژه در رشتـههایی مانند علوم اجتماعی و مدیریـت مقام والایی كسب نموده و بـه عنوان یكی از شعب تخصصی علوم اجتماعی در دانشگاهها تدریس میشود. هرچند روابط عمومی پیشینهای به اندازه كل تاریخ دارد اما ابزارهایی كه در این جهت مورد استفاده قرار گرفته شاهد تغییر و تحولاتی عمیق بوده است. بخصوص بعد از جنگ جهانی اول تـوجه خاصی به روابط عمومی علمی شد و در سالهای بـعد از جنگ دوم جهانی به این اهمیت افزوده شد .
با نگاهی اجمالی بـه تاریخ روابط عمومی میتوان گفت:
آغاز روابـط عمومی بـه شكل سیستماتیك در سالهای 1900 به بعد شكل گرفت.
مرحله اول: از 1900 تا 1914 میلادی بود و در این سالها از یـك سو فساد مأموران دولتـی آمریكا موجب شد كه جامعه در صدد رسوایی آنها برآید و از سوی دیـگر سازمانها و مؤسسات تلاش میكردند با انتشار مطـالبی در روزنامهها اعمال و اقدامات خود را در نـظر مردم بـا آب و تاب بیشتـری منعكس نمایند.
مرحله دوم: به سالهای 1918-1914 میلادی بر میگردد، در این سالها دولت آمریكا درگیر مسائل جنگ جهانی اول بـود و سعی میكرد تا مقاصد جنـگی و خواستهای خود را توسط روابط عمومی مرتبط با مردم قرار دهد.
مرحـله سوم: دوره تـكامل روابط عمومی در آمریكا بـه شـمار میرود و بـه سالـهای 1929 – 1918 برمیگردد. در ایـن سالها مؤسسات صنعتی بـرای معرفی خود بـه انتشار مطالب وسیـع، گسـترده و دامنهداری دست زدند زیرا برای آنها در جنگ اول به اثبات رسیده بود كه ارائه مطالب درباره موضوعی خاص در صورتی كه از روی واقعبینی و بصیرت باشد افكار عمومی را تغییر داده و در جهت مثبت یا منفی سوق میدهد.
(لیوی لی) خبرنگار اقتصاد مطبوعات آمریكا نخستین كسی بـود كه دفتر روابط عمومـی را به شیوه نوین امروزی در شهر نیویورك در سال 1906 تاسیس كرد و از همین رو بـه پـدر روابط عمومی در سراسر جهان معروف است و اصول تكنیكی را كه امروزه كارشناسان روابط عمومی بـه كار میبـرند ابداع نمود و اعتماد داشت تبلیغ و انتشار مطالب درباره شخص یـا سازمانی در صورتی كـه با عمل صحیح تایید و پشتیبانی نشود، بیفایده خواهد بود.
انجمن جهانی روابط عمومی
در سال 1955 به منظور برقراری ارتباط بین دستاندركاران و علاقمندان روابط عمومی در سطح جهان و بـا هدف توسعه و پیشرفت ایـن رشته و ایجاد نهادهای بینالمللی و تخصصی برای هماهنگی تـلاشها و تبادل تجارب بین همه كارگزاران روابط عمومی در سطح جهانی و از میـان برداشتن مشكلات و موانع آن و تلاش برای افزایش اهمیت، ضرورت و جایگاه روابط عمومی در تحقق اهداف مدیران و سازمانها، انجمن تخصصی به نام «انجمن جهانی روابط عمومی» به وجود آمد.
این سازمان جهانی تاكنون بـه عنوان فراگیرترین و اثرگذارتریـن سازمان حرفهای و تخصصی روابط عمومی در سطح جـهان شناخته میشود و بـا فعالیتها و اقدامات گوناگون در توسـعه و تكامل ایـن رشته بسیار مؤثر بوده است.
تلاشهای این سـازمان جهانی در طول 46 سال عمر خود باعث شده است فعالیتهای روابط عمومی از سوی مدیـران به عنوان اقدامات مدیریتـی حساس، پراهمیت و ضروری شناخته شده و عملـكردها در سطح كارشناسانهترین، مطلوبتر و نوآورانه تری انـجام گیرد. و افقهای تازهتری پیش روی آن به نسبت سایر عرصههای مدیریت گشوده شود.
كنگره جهانی روابط عمومی
كنـگره جهانی روابط عمومی هر سه سال یـك بار در یكی از كشورهای جهان از سوی انجـمن جهانـی روابط عمومی، انجمنهای قارهای، ملی و مؤسسات روابط عمومی با شركت صدها كارشناس، استاد و پژوهشگر روابط عمومی تشكیل میشود.
در این كنگره روندها و چشماندازهای آینده روابط عمومی و مسائل و مشكلات جهانی، قارهای و ملی آن مورد تـوجه و تجزیه و تحلیل قرار مـیگیرد و سمت و سو و افقهای حركت روابط عمومی توصیه و ترسیم میشود.
در حقیقت اقدامات این كنـگره و مسابقه دوسالانه جهانی روابط عمومی مكمل یكدیگر میباشند و از تلاشهای توسعهبخشی روابط عمومی است كه از سوی انجمن جهانی روابط عمومی در كنار سایر فعالیتهای این انجمن صورت میگیرد.
تاكنون پانزده كنگره جهانی روابط عمومی در پنج قاره جهان برگزار شده است.
|